Ceny sprzedaży pomiędzy podmiotami powiązanymi najczęściej w pewnym stopniu odbiegają od tych rynkowych. Do pewnego stopnia jest to uzasadnione, bo przedsiębiorstwa w takim wypadku ponoszą zwykle znikome koszty sprzedaży i marketingu. Często ceny ustalane są tak, by ułatwić konsolidację lub zoptymalizować poziom płaconych podatków. Właśnie z tego drugiego powodu cenami transferowymi interesują się urzędy skarbowe.
Kiedy mówimy o podmiotach powiązanych?
Zgodnie z prawem, o podmiotach powiązanych mówimy, gdy z uwagi na powiązania osobowe lub kapitałowe przedsiębiorstwo może wpływać na decyzje finansowe innych spółek, lub odwrotnie, gdy inne firmy mogą decydować o wynikach finansowych spółki.
Ceny transferowe – kiedy mamy z nimi do czynienia?
Pojęcie cen transferowych jest dość szczegółowo określone w prawie podatkowym. Mówią o nich obie ustawy o podatku dochodowym:
- CIT w art. 11a ust. 1 pkt 1;
- PIT w art. 23m ust. 1 pkt 1.
Definicja ustawowa cen transferowych zwraca uwagę, że chodzi o ceny sprzedaży narzucone lub ustalone z uwagi na istniejące powiązania między podmiotami. Tyczy się to zarówno cen sprzedawanych produktów, towarów i usług jak i wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli zostały ustalone przez podmioty powiązane, i w konsekwencji mają wpływ na wynik finansowy przedsiębiorstwa.
Kiedy występuje ryzyko i jak się przed nim zabezpieczać?
Ceny transferowe mogą służyć do przenoszenia dochodów pomiędzy podmiotami powiązanymi, najczęściej poprzez zawyżanie kosztów nabycia towarów lub usług lub zaniżenie przychodu. Dzięki takim zabiegom możliwe podnoszenie wyników wybranych spółek grupy kapitałowej do tego przedsiębiorstwa, które płaci najkorzystniejsze podatki. Ten sposób optymalizacji wiąże się jednak z ryzykiem, bo jeżeli dojdzie do zaniżenia dochodu to organ podatkowy może ustalić dochód na zasadach rynkowych.
W celu ograniczenia ryzyka cen transferowych najlepiej szczegółowo weryfikować, czy ceny stosowane między podmiotami powiązanymi nie odbiegają od cen rynkowych, a wszelkie ewentualne obniżki przychodów lub zawyżenia kosztów powinny mieć realne uzasadnienie. W tym celu konieczne jest prowadzenie dokumentacji cen transferowych, zawierającej wszystkie elementy wymagane ustawowo. Do prowadzenia takiej dokumentacji zobowiązane są podmioty, w przypadku których w danym roku podatkowym wystąpiły transakcje netto przekraczające kwotę:
- 10 mln. zł w przypadku transakcji towarowych i finansowych;
- 2 mln. zł w przypadku transakcji usługowych i pozostałych;
- 100 tys. zł jeżeli podmiot ma siedzibę w tak zwanym raju podatkowym.